T&A Survey voert een gefaseerd explosievenonderzoek uit binnen de gemeenten Bodegraven, Zuidplas, Alphen aan den Rijn, Gouda en Waddinxveen. Het explosievenonderzoek wordt uitgevoerd in verband met geplande baggerwerkzaamheden. Tot nu toe zijn er nog geen explosieven aangetroffen.

Bom is kers op de Taart


Gouda/Alphen: Duikers struinen deze maand de bodem van de Gouwe, de Oude Rijn en het Aarkanaal af op zoek naar achtergebleven bommen en raketten uit de Tweede Wereldoorlog. 

Met een dik zwart pak en een duikershelm op zakt een duiker weg in het frisse water van de Gouwe. Onder water ziet hij geen hand voor ogen. Hij zakt zo'n vier meter diep naar de bodem, waar hij op de tast meter voor meter zoekt naar verdachte voorwerpen. Als hij er één vindt, dan graaft hij een kuil en zuigt hij het slib weg om in te kunnen schatten of het een bom zou kunnen zijn. ,,Dit zijn natuurlijk gespecialiseerde duikers, vertelt Luuk Frijters, projectleider bij de provincie. ,,Als het echt een bom kan zijn, dan gaan de alarmbellen rinkelen en schakelen we meteen de Explosieven Opruimings Dienst in. In dat geval kan het zelfs zo zijn dat we delen van een stadscentrum moeten ontruimen.

Zover is het nog niet gekomen. Meestal stuiten de duikers, voorzien van camera, zaklamp en communicatiemateriaal op zwerfafval. Een winkelwagentje, gezonken boten, hele autowrakken en autobanden bijvoorbeeld. ,,Het klinkt heel spannend, maar we hebben nog niks gevonden. Maar ja, we kunnen geen risico s nemen natuurlijk. Al zouden de duikers het zelf wel wat vinden, weet Frijters ook. ,,Een bekroning op het werk. Duiker Matthijs bevestigt dat als hij even boven komt voor een boterhammetje. ,,Dat is voor ons de kers op de taart.

Het is een tijdrovende klus. Per dag wordt zo n duizend meter verkend. ,,Maar wel een belangrijke klus, weet Frijters. ,,We hebben onze archieven erbij gepakt, maar van baggerwerkzaamheden in de Gouwe, de Oude Rijn of het Aarkanaal kunnen we nauwelijks iets terugvinden. In ieder geval niet dat deze wateren in z n geheel worden aangepakt. Misschien is het wel de eerste keer dat de provincie zo serieus naar de bodem kijkt. Het is dus heel hard nodig.

Het zou zomaar kunnen: een verloren bom aantreffen. ,,We hebben uitgebreid vooronderzoek gedaan door bijvoorbeeld kraters te bekijken op oude luchtfoto s. Zo hebben we een kaart gemaakt met stukken die verdacht zijn. Bijvoorbeeld bij de Swaenswijkbrug in Alphen tot vlak na Park Rijnstroom, het deel van de Gouwe tussen de N11 en de Oude Rijn en het deel tussen Zwammerdam en de sluis bij Bodegraven. In Gouda gaat het om de Spoorbrug bij het Gouwe Aquaduct. Hier zouden nog vliegtuigbommen kunnen liggen.

Zo is bijvoorbeeld ook de geschiedenis van Gouwsluis bij Alphen doorgelicht. Daar vond een mislukt bombardement op de Hefbrug plaats op 23 maart 1945, door de Royal Air Force. Daarbij zijn mensen gedood en werden huizen op de Gouwsluiseweg en in de Zeilmakersstraat vernield.

Als de duikers klaar zijn gaan de baggeraars gelijk aan de slag. Een dik jaar trekt de provincie hier voor uit. De verwachting is dat er zo n 420.000 kuub slib van de bodem geschraapt kan worden. Oftewel zand, plantenresten en alles wat nog meer het water in waait. Kosten: zes miljoen euro.

,,Deze week vonden we nog een kluis met kentekenpapieren erin. Toen hebben we de politie ingeschakeld. Frijters heeft zelfs bij een andere klus ooit gestolen Olympische medailles gevonden bij baggerwerkzaamheden. ,,Bij de Hefbrug van Alphen lagen alleen al 25 fietsen.

Toch zal de bodem altijd geheimen blijven bewaren. ,,Niet alles kunnen we opvissen. Als we gaan baggeren legen we het slib boven een grote zeef. Een pistool bijvoorbeeld, zal daar doorheen vallen. Dat vissen we er straks dus niet uit.

Bron: AD Groen Hart, 29 april 2012

Auteur: Sanne van der Kolk